Naakte molratten zien er niet alleen vreemd uit, ze hebben ook een vreemde levensstijl: ze brengen hun hele leven onder de grond door. Ze voelen ook heel weinig pijn, ontwikkelen zelden kanker en leven uitzonderlijk lang voor een knaagdier – tot 37 jaar. Dit alles maakt de haarloze holbewoners uitstekende kandidaten voor wetenschappelijk onderzoek.
Al bijna 20 jaar onderzoekt professor Gary Lewin van het Max Delbrück Centrum voor Moleculaire Geneeskunde in de Helmholtz Association (MDC) deze buitengewone dieren. “De naakte molratten leven in strikt georganiseerde kolonies”, zegt Lewin. “Elk dier kent zijn rang en de taken die het moet uitvoeren.” Nu heeft het team van Lewin in de Molecular Physiology of Somatic Sensation Lab, samen met wetenschappers van het German Cancer Research Center (DKFZ), de Freie Universität Berlin en de University of Pretoria, een nieuwe ontdekking gedaan: de onderzoekers rapporteren in Open Biology dat naakte mol- ratten met een hogere sociale rang hebben een grotere milt. Het orgaan speelt een sleutelrol in het immuunsysteem en is betrokken bij de vorming, rijping en retentie van immuuncellen. “Dit zou kunnen betekenen dat dieren met een hogere rangorde een betere ingebouwde verdediging hebben dan dieren onder hen in de sociale hiërarchie”, zegt hoofdauteur Dr. Valérie Bégay van het team van Lewin.
Geen teken van ziekte, ondanks een vergrote milt
De verschrompelde worsten op vier poten zijn zo bijzonder dat Bégay elke naakte molrat die in een experiment wordt gebruikt, nauwkeurig onderzoekt. Ze merkte op dat sommige dieren een veel grotere milt hadden dan andere. Dat zette haar wielen aan het draaien. “We dachten aanvankelijk dat de dieren met de grotere milten ziek waren”, vertelt de onderzoeker. Dat komt omdat het orgaan opzwelt wanneer het lichaam ontstekingen en ziekten bestrijdt, omdat daar veel soorten immuuncellen worden aangemaakt en opgeslagen. “Maar we konden niets vinden, zelfs geen ontstekingsmarkers in het bloed of enig ander bewijs van ziekte”, meldt ze. “Er moest een andere verklaring zijn voor de vergrote milt.”
Met de hulp van Dr. Alison Barker ontdekte Bégay dat de grootte van de milt verband houdt met de sociale status van het dier. De wetenschapper, die recentelijk molra-dialecten bestudeerde, heeft veel ervaring met het uitvoeren van gedragsonderzoeksexperimenten. Ze bepaalden de rangorde van knaagdieren door twee naakte molratten in een buis naar elkaar toe te laten rennen. “Het dier met een hogere rang zal altijd over het dier met een lagere rang klimmen”, zegt Barker. “Het houdt de overhand, om zo te zeggen.”
Dieren met een hogere rangorde gaan beter om met ziekten
Het was door deze methode dat de onderzoekers ontdekten dat de hoger gerangschikte dieren vergrote milten hadden. Bégay bestudeerde vervolgens de organen op moleculair niveau. Ze gebruikte RNA-sequencing en weefselmonsteranalyse om de verschillende immuuncellen in de milt te classificeren. Hieruit bleek dat het aantal macrofagen verhoogd is in de vergrote organen. Macrofagen fungeren als verdedigingssoldaten van het lichaam. Ze doden binnendringende ziekteverwekkers door ze te omringen en door te slikken. Daarom worden ze ook wel aasetercellen genoemd. “De vergrote milt zou de hoger gerangschikte dieren in staat kunnen stellen infecties beter te bestrijden en gemakkelijker om te gaan met ontstekingen en verwondingen”, legt Bégay uit.
Een sterker immuunsysteem bij hogere dieren is niet uniek voor naakte molratten. Ook bij makaken zijn de hoger gerangschikte groepsleden beter toegerust om ziekten te bestrijden. Maar in plaats van een vergrote milt hebben de apen een anders georganiseerd systeem van immuunbescherming. “Het heeft ons echt verrast dat er zulke grote verschillen in miltgrootte kunnen zijn zonder dat er een ziekte aanwezig is”, zegt Lewin. “De rangorde van een naakte molrat hangt af van hoe hij zich in de groep gedraagt. De grootte van de milt is op zijn beurt gekoppeld aan de rangorde. Dit zou uiteindelijk betekenen dat gedrag direct de fysieke kenmerken van het immuunsysteem beïnvloedt, of vice versa. “
De koningin ervaart nooit de menopauze
De onderzoekers vermoeden ook dat de milt de levensduur van een dier beïnvloedt. Succesvolle naakte molratten – dat wil zeggen, degenen die hun zin kunnen krijgen met andere kolonieleden – leven langer. De koningin sterft meestal niet van ouderdom, maar wordt meestal gedood tijdens een “staatsgreep” – namelijk wanneer een ander vrouwtje mannelijke volgelingen om haar heen verzamelt en de oude koningin verwijdert. “Tot haar laatste dag is de koningin vruchtbaar”, zegt Lewin. “Ze ervaart nooit de menopauze – alsof haar organisme niet ouder wordt.” Dit suggereert op zijn minst dat een sterk immuunsysteem het verouderingsproces vertraagt. Zoogdieren produceren meestal pas aan het einde van hun leven nakomelingen: ze hebben een post-reproductieve levensduur.
De wetenschappers stellen nu nieuwe vragen. Wat komt er bijvoorbeeld eerst: de grotere milt of de hogere rang? Dit is nog niet vastgesteld. Het enige dat duidelijk is, is dat naakte molratten niet in hun sociale status worden geboren, maar zich opwerken. Het verlangen naar seks kan hun drijvende kracht zijn: alleen de hoogste leden – de koningin en twee tot drie pasja’s – mogen zich voortplanten. “Dit zou een selectiemechanisme kunnen zijn”, zegt Lewin. “Door alleen de meest succesvolle te laten paren, zorgt het ervoor dat de dieren met het sterkste immuunsysteem hun genen doorgeven.”
Lewin hoopt ook nieuwe inzichten op te doen over kanker. Naakte molratten hebben een zeer efficiënt afweersysteem tegen de ziekte. Of de milt daarbij een rol speelt, valt nog te bezien. Eerst moeten de wetenschappers verdere celanalyse uitvoeren. “We staan nog aan het begin”, benadrukt hij.
lees het gehele artikel bij de bron
————————————————– ———————————–
samenvatting:
Naakte molratten zitten vol verrassingen. De laatste is dat hoger gerangschikte molratten hoogstwaarschijnlijk een immunologisch voordeel hebben ten opzichte van dieren met een lagere sociale status.
Datum van publicatie: 17 april 2022
Bron: Bijzonder | Vreemd en ongebruikelijk nieuws — ScienceDaily
————————————————– ———————————–